EYT'li olup çalışanları ilgilendiriyor: Hak kaybı söz konusu değil

Emekli olup çalışmaya devam edenler, tazminatını son brüt ücret üzerinden alabiliyor. Yargıtay kararlarına göre, çalışanlar tüm çalışma dönemine ait kıdem tazminatını alabilir.

Emekli aylığı almaya hak kazananların önemli bir bölümü çalışmaya devam ediyor. İş Kanunu'ndaki çarpıcı detaylar emekli çalışanların aylık ve kıdem tazminatında hak kayıplarının önüne geçtiği gibi gelirini de artırıyor.

habere göre, emekli olup kıdemini almadan çalışmaya devam edenler ilerleyen dönemde ister işten ayrılsın ister çıkarılsın tazminatını son alınan brüt ücret üzerinden almaya hak kazanır. Emeklilik öncesi ve sonrası çalışılan süre birleştirilir.

Emekli olduktan sonra çalışmak için 2 seçenek

Emekli olduktan sonra sosyal güvenlik destek primi ödeyerek çalışılması ya da emekli aylığını durdurarak çalışmaya devam şeklinde 2 seçenek bulunuyor. SSK'lı olarak 30 yıl çalışıp emekli olan kıdem tazminatını alarak işyerinden ayrılabilir.

Aynı iş yerinde yeniden çalışmaya devamı durumunda tazminatını hangi hallerde alabileceği farklılık gösteriyor. Destek primi ödeyerek, aylığını kestirmeden çalışmaya devam eden kıdem tazminatı talep edemiyor. Ancak destek primi ödemek yerine emekli aylığını kestirip çalışmaya devam ederse istediği zaman işten ayrılarak kıdem tazminatını talep edebilir. Yargıtay kararlarına göre çalışanlar tüm çalışma dönemine ait kıdem tazminatını alabilir.

Memur da tazminat alabilir

Bu konudaki 5 yıllık zaman aşımı süresi de işçinin emeklilik nedeniyle sigorta çıkışının yapıldığı tarihten itibaren değil, işten tamamen ayrıldığı tarihten itibaren işlemeye başlar. Özel sektör çalışanları sadece en son çalıştığı iş yerinde geçen sürelere, memur da kamuda çalıştığı süre üzerinden tazminat alabilir.

Emeklilikte yaşa takılanlar düzenlemesinden yararlanan ya da daha önce emekli olup çalışanların ücret, izin, çalışma koşulları, kıdem tazminatına ilişkin bazı sorularının yanıtları şöyle:

Emekli olup aynı iş yerinde kıdemini almadan devam edenlerin yıllık izin, ihbar, ücret, çalışma koşullarında değişiklik olur mu?
İş Kanunu kapsamında emekli olup çalışanların mevcut işçilerden bir farkı bulunmuyor. Emekli aylığını alıp destek primi yatıranların kıdem tazminatı gibi izinleri, ihbar ve kıdemi gibi tüm hakları korunuyor.

Mayıs 2023 itibarıyla emekli aylığına hak kazandım, bu tarihte brüt maaşım 28 bin lira olup, aynı iş yerinde kıdemi almadan çalışmaya devam ediyorum. İşten ayrılırken kıdem ödememde emekli olduğum tarihteki brüt maaşım mı dikkate alınacak?

Kıdem tazminatını almadan çalışmaya devam edenler için ise ister işveren işe son versin ister kendiniz istifa edin emeklilikten önce ve sonraki toplam çalışma süresi birleştirilecek. İşten ayrılırken giydirilmiş en son brüt ücretiniz esas alınacak. İşten ayrılırken brüt ücretiniz 30 bin lira olduysa bu tutar esas alınacak. Bu tarihte 20 yıllık çalışma süresini doldurduysanız 600 bin liraya yakın tazminata hak kazanacaksınız.

İşveren emekliliğe hak kazanan işçiyi işten çıkabilir mi?

İşten çıkarmada fesih hakkı veren durumlar İş Kanunu'nun 18 ve 25'inci maddesinde belirtiliyor. Buna göre işçinin emekliliğe hak kazanması fesih hakkı veren nedenler arasında yer almıyor. Emeklilik nedeniyle iş akdini sonlandırma çalışana ait bir hak olup, İş Kanunu'na tabi olarak çalışan hiç kimse zorla emekliliğe sevk edilemez. Dolayısıyla işveren işçinin emekliliğe hak kazandığını gerekçe göstererek iş akdini feshedemez. Çalışan EYT'li olduğu için işten çıkarılan iş mahkemesine dava açabilir.

EYT için başvurup emekli maaşı bekleyenleri ilgilendiren haber: 1 liralık borç bile engel

EYT başvurusunda bulunup da emekli aylığı henüz bağlanmayanların e-devlet veya çağrı merkezi üzerinden bunun nedenini sorgulamasında fayda bulunuyor. Geçmiş yıllardan kalan 1 liralık borç ya da eksik prim günü varsa emekli aylığı bağlanmıyor.

EYT kapsamında yapılan başvuruların yılsonuna kadar 2.5 milyona, ilerleyen yıllarda koşulları tamamlayacaklarla birlikte 4 milyon 800 bine ulaşması bekleniyor.

Emeklilik işlemleri tamamlananlar peşin ödeme, emekli aylığı, bayram ikramiyesi ve promosyon dahil tüm haklarını alıyor. Mart ayında müracaatta bulunup emekli aylığı en düşük emekli aylığına tamamlananlara farkları yatıyor.

Aylıklar ve farklar emeklilik başvurusu yapılırken Sosyal Güvenlik Kurumu'na bildirilen banka hesaplarına yatırılıyor. Aylık işlemi tamamlanıp banka bildirmeyenler de ikametgâhın olduğu bölgedeki Ziraat Bankası'na giderek kimlik numarası ile aylığını alabiliyor.

EYT ile emekliliğe hak kazananların yaklaşık 1 milyon 665 bini SSK'lı, 88 bin 650'si Bağ-Kur, 496 bini de kamu çalışanlarından oluşuyor. Başvuru ve aylık bağlanmada SSK'lılar başı çekiyor. İkinci sırada Bağ-Kur'lular yer alıyor. Emekli Sandığı mensubu memurların EYT'ye ilgisinin düşük olduğu görülüyor.

Bu yıl için emekli EYT'den yararlanma hakkına sahip 2 milyon 250 bin kişi olmasına karşın başvuruda yoğunluk olmadı. Özellikle kamuda emekliliği hak edenler emekli olmak istemiyor.

En düşük memur maaşı 22bin lira olurken kamu çalışanları emekli olup gelirlerinin düşmesini istemiyor.

Habere göre GSS borcu bulunması SSK ve Emekli Sandığı kapsamındaki sigortalılara emekli aylığı bağlanmasına engel olmuyor. Ancak Bağ-Kur kapsamında emekli aylığı bağlanacak sigortalıların GSS borcunu ödemesi gerekiyor. Kısmi ve yarı zamanlı çalışanlar için primler tamamlanabilecek.

SGK mevzuatına göre 2008'den sonra isteğe bağlı sigorta priminin sigortalılık süresine sayılması için 12 ay yatırılması gerekiyor. Emeklilik dilekçesi de borcun ödendiği tarihte geçerli olacağı için emekli aylığı borcun ödendiği tarihi takip eden ayın başında yatacak.